Kanser tarama programları hayat kurtarıyor!
Kanser tedavisinden başarılı sonuç alınmasında erken teşhisin önemli rol oynadığını belirten Medikal Onkoloji Uzmanı Dr. Neslihan Özyurt, 'Günümüzde düzenli yapılan taramalar veya belirtiler sebebiyle erken teşhis edilen pek çok kanser türünde artık tedavi sonrasında tam iyileşme sağlanabiliyor' dedi.
1000’DEN FAZLA KANSER TÜRÜ VAR
Vücuttaki tüm dokulardan köken alabildiğinden 1.000'den fazla sayıda kanser türünün tanımlandığını dile getiren Medikal Onkoloji Uzmanı Dr. Neslihan Özyurt, “Kanser; hücrelerin sahip olduğu genetik materyalde hasar oluşması ve bu hasarın tamir edilemeyerek birikmesi ile oluşan, köken aldığı dokuya benzemeyen ve başka doku ve organlara yayılma potansiyeli olan kötü huylu tümörlere verilen addır” diye konuştu.
BU BELİRTİLERE DİKKAT
Kanser tedavisinden başarılı sonuç alınmasında erken teşhisin önemli rol oynadığına dikkat çeken Uzm. Dr. Özyurt, “Günümüzde düzenli yapılan taramalar ile erken teşhis edilen pek çok kanser türünde artık tam şifa sağlanabiliyor. Özellikle ani kilo kayıpları, rahim ya da makattan anormal kanama ya da akıntı, meme ya da vücudun herhangi bir yerinde ortaya çıkan ve giderek büyüyen kitle, uzun süreli öksürük ya da ses kısıklığı, iyileşmeyen yaralar, dışkılama alışkanlığındaki değişiklikler, yutma güçlüğü, hazımsızlık, vücuttaki mevcut benlerin ya da lekelerin anormal büyümesi ya da kanaması uyarıcı olmalı ve geç kalınmadan doktora başvurulmalıdır” şeklinde konuştu.
EN ÖNEMLİ ETKEN SİGARA
Ülkemizde de her yaş grubundaki insanlar tarafından çok sık olarak tüketilen sigaranın, içinde bulunan 3 binden fazla zararlı kimyasal nedeniyle akciğerden idrar kesesi ve pankreas kanserine kadar pek çok kanserin en önde gelen nedeni olduğunu söyleyen Uzm. Dr. Özyurt, şu bilgileri paylaştı:
“Kanser görülen vakaların yüzde 50’sinin nedeni çevresel nedenler dediğimiz; sigara, alkol, obezite, virüs ve bakteri gibi mikrobik ajanlar, UV ışınları, kimyasal ajanlar (katran, benzen, boya maddeleri, asbest, bazı kozmetikler…), radyasyon; yüzde 35’inin nedeni genetik koddaki çoğu yaşlılıkla ilişkili olan mutasyonlar, yüzde 15’inin nedeni ise kalıtsal yani genetik geçiştir. Buradan da anlaşılacağı üzere aslında sorulması gereken asıl soru öncelikle kanserden nasıl korunmamız gerektiğidir. Maalesef ülkemizde de her yaş grubundaki insanlar tarafından çok sık olarak tüketilen sigara, içinde bulunan 3 binden fazla zararlı kimyasal nedeniyle akciğerden idrar kesesi ve pankreas kanserine kadar pek çok kanserin en önde gelen nedenidir. Kanserle mücadelede insanlara sigaranın zararlarının anlatılması ve bırakılması konusunda yardımda bulunulması, özellikle sağlık profesyonellerinin önde gelen hedefi olmalıdır”
KANSER ÖNLENEBİLİR BİR HASTALIK
İnsan nüfusunun artmasının ve sanayileşmenin artmasıyla tüm dünyada kanser vakalarının giderek arttığını ve ülkelere ekonomik bir yük oluşturduğunun altını çizen Uzm. Dr. Özyurt, “Kanserden ölümlerin yaklaşık üçte biri, vücut kitle indeksinin azaltılması (zayıflama), daha fazla oranda sebze ve meyve tüketimi, fiziksel aktivitenin artırılması, tütün ve alkol kullanımının bırakılması ile çok ciddi oranlarda azaltılabilir. Bu tür davranış biçimi kanserin önlenmesinde en maliyet-etkin yöntemdir. Yine kanserden ölümleri azaltmada en etkin yöntemlerden biri erken tanı olduğundan, uygun hasta gruplarının taranması önem arz etmektedir. Bunun için 30-65 yaş arası kadınlara serviks (rahim ağzı) kanseri taraması, 40-69 yaş arası kadınlara meme kanseri taraması ve 50-70 yaş arası kadın ve erkeklere kolorektal kanser taraması ülkemizde Kanser Erken Teşhis Tarama ve Eğitim Merkezi’nde (KETEM) tarafından ücretsiz olarak gerçekleştirilmektedir” ifadelerini kullandı.
TARAMA PROGRAMLARI SAĞ KALIMLARI ARTIRIYOR
Kanserde tarama yöntemlerinin yaygınlaştırılması ve tedavisindeki ilerlemelerin özellikle son 50 yılda kansere bağlı ölümleri önemli ölçüde azalttığını ve sağ kalımlarda artışa neden olduğunu vurgulayan Uzm. Dr. Özyurt, “Fakat halen dünya çapında yaklaşık her 6 ölümden 1’i kansere bağlı gerçekleşmektedir. Tüm dünyada ve ülkemizde en fazla uygulanan kanser tedavi yöntemleri; kanser cerrahileri, ışın tedavisi, immünoterapiler, kemoterapiler, akıllı ilaçlar ve moleküler tedavilerdir. Hastaya ve kanser türüne göre değişmekle beraber sıklıkla erken evrelerde cerrahi, bazen beraberinde ya da tek başına ışın tedavisi ve sonrasında kemoterapi uygulanmakta, daha ileri evrelerde ise tek başına kemoterapi, immünoterapi ya da akıllı tedaviler söz konusu olabilmektedir. Tedavi planı yapılırken hastanın yaşı, performansı, beslenme durumu, sahip olduğu hastalıklara bağlı olarak bir risk analizi yapılır ve en uygun yönteme hasta ve yakınları ile beraber karar verilir.”
FARKINDA OLUN, ERKEN YAKALAYIN
Netice olarak kanserle mücadelenin en önemli adımı farkındalığımızın yüksek olması ve düzenli periyotlarda cinsiyet, yaş, fiziksel durum, aile öyküsü gibi kriterlerin göz önüne alındığı programlarla tarama yapılmasıdır. Kendinizde alışık olmadığınız durumlar gözlemlemeniz halinde kontrollerinizi yaptırmayı ihmal etmeyiniz. Şüphelendiğiniz her türlü durumda sizlere yardımcı olmak üzere her zaman hazır olduğumuzu hatırlatarak herkesin bildiği sözü tekrar edelim: Kanserde erken tanı hayat kurtarır” diyerek sözlerini noktaladı.