Anadolu'da Yufkanın ekmeğe dönüşü başladı

Somun ekmeğini tüketiminin yaygınlaşması ile birlikte giderek azalan geleneksel yufka ekmeği yapımı yeniden hız kazandı.

Somun ekmeğinin durdurulamayan fiyat yükselişi hem kentli hem de köylü nüfusu yeni arayışlara yöneltiyor. Şehirler evde ekmek yapımı artarken, köylerde ise tekrar eski usul geleneksel yufka ekmeği yapımı ve tüketimi ağırlık kazandı.

UNESCO tarafından Somut Olmayan Kültürel Miras Listesi'ne Türkiye adına dahil edilen Anadolu’nun vazgeçilmezi olan yufka ekmeği son dönemlerde Anadolu’da yeniden hız kazandı. Geçmişte tek tüketim olarak sofraların vazgeçilmezi olan yufka ekmeği yılda 3-4 kez yapılırken somun ekmeği tüketiminin köylerde de artması ile birlikte yılda bir kez yapılır noktaya gelmiş birçok aile de tamamen yufka ekmek yapımı ve tüketiminden vazgeçmişti.

Birleşmiş Milletler Bilim Eğitim ve Kültür Örgütü (UNESCO) tarafından Somut Olmayan Kültürel Miras Listesi'ne Türkiye adına dahil edilen, yörelerin en eski geleneklerinden biri olan yufka, özellikle Anadolu'da ve diğer birçok bölgemizde sofralardan eksik edilmezdi.

Çorum da Mecitözü ilçesi Çitli Köyü yöresi başta olmak üzere özellikle iç Anadolu bölgesinde geleneksel yufka ekmek yapımı ve tüketimi yeniden canlandı.

Yufka ekmeği Çorum, Amasya, Samsun, Sivas, Tokat, Kastamonu, Yozgat, Konya ve diğer bölgelerimizde yaygındır.

Anadolu’da ev hanımları sabah çok erken saatlerde kalkar, tandır ateşi yakılır, hamuru hazırlar, yufkalar pişirilir. Mayasız olarak hazırlanan yufkalar incecik açılır, yufkalar saman ateşinde saç üstünde pişer...

Çoğunlukla ödünç sistemi veya günlük yevmiye üzerinden ev hanımları ekmek yapıyor. Yufka ekmek yapmak için 7-8 kişilik takım halinde tandırlara giderler.

Buğdayın cinsine göre 100 kilo undan 155 ile 170 kilo arasında hamur yapılıyor. Bundan da 120 kilo ile 140 kilo ekmek elde ediliyor. Ekmeğin yapılmasında ılık su ve un kullanılıyor.

Bu yufkalar çok dayanıklı olduğu için 6 aya kadar rahatlıkla saklanabiliyor. Eğer taze yenecekse saçda hafif pişerken, daha dayanıklı olsun isteniyorsa biraz daha fazla pişirmek gerekiyor. Şimdi ki ekmeklere göre içinde herhangi bir katkı maddesi olmadığı ve tamamen ev yapımı olduğu için bu yufkalar hem tamamen doğal, hem de saman ateşinde piştiğinden çok lezzetli oluyor.

Yufka Ekmeği İçerisinde Neler Var?
Yufka Ekmeği içerisinde Karbonhidrat bulunuyor. Karbonhidratların en büyük faydası vücutta enerji ve ısı ihtiyacını karşılıyor olması. 1 gram karbonhidrat yaklaşık olarak vücudumuza 4 kalori kazandırıyor. 1 Adet Yufka Ekmeği içerisinde yaklaşık olarak 133,88g karbonhidrat bulunmaktadır.

Yufka Ekmeği İçerisinde Yaklaşık 4.5 Gram Lif Var
Yufka Ekmeği içerisinde Lif bulunuyor. Yufka Ekmeği içerisinde bulunan Lif'in en büyük faydalarından birisi bağırsakların hareketlerini düzenlemesidir. Bunun dışında lifin diğer bir özelliği ise, kalp ve damar hastalarına iyi gelmesidir. Düzenli lif tüketenlerin tüketmeyenlere oranla damar tıkanıklığı gibi durumlardan daha uzak kaldığı belirtiliyor. Kolesterole de iyi gelen lif 1 Adet Yufka Ekmeği içerisinde 6,8 g olarak bulunuyor.

Yufka Ekmeği İçerisinde Ne Kadar Demir Var?
Yufka Ekmeği içerisinde Demir bulunuyor. Demirin en önemli görevlerinden birisi oksijen taşımaktır. Kan içerisinde oksijen taşıyan kan hücrelerinin üretiminde kullanılır. 1 Adet Yufka Ekmeği içerisinde yaklaşık olarak 2,84 demir vardır. Eğer vücutta demir oranı eksikse, yorgunluk, halsizlik, sürekli uyuma hissi, konsantrasyon bozukluğu gibi durumlar meydana gelir. Yufka Ekmeği içerisinde bulunan demir ile siz de yorgunluk, halsizlik, bitkinlik ve sürekli uyuma halini ortadan kaldırabilirsiniz.

Yufka Ekmeği İçerisinde Ne Kadar Yağ Var?
Yufka Ekmeği içerisinde Yağ bulunuyor. Aslında bildiğimiz üzere Yufka Ekmeği içerisinde de karşılaştığımız bu yağlar, vücudumuz için enerji kaynağı. Vücudumuz birçok fiziksel aktivite için enerjiye ihtiyaç duyar. Tam da bu zamanlarda gerekli enerji için vücutlarımızda depolanan yağlar yakılır. 1 Adet Yufka Ekmeği içerisinde 2,12 g yağ bulunmakta. Vücut yapımız limitsiz yağ depolamaya müsaittir. Dolayısıyla çok yağ depolayıp, bu yağı yakacak gerekli aktivite ve egzersizlerde bulunmazsak kilo almamız ve şişmanlamamız kaçınılmaz oluyor. Yufka Ekmeği içerisinde ki yağ oranı da bu anlamda önemli.

Yufka Ekmeği İçerisinde Ne Kadar Potasyum Var?
Yufka Ekmeği içerisinde Potasyum bunuluyor. Sabahtan akşama kadar aldığımız gıdalar içerisinde aslında günlük potasyum ihtiyacımızı çok rahat karşılıyoruz. Bu yiyeceklerin içerisinde Yufka Ekmeği yiyeceği de var. Yufka Ekmeği içerisinde de potasyum bulunuyor. 1 Adet Yufka Ekmeği içerisinde yaklaşık olarak 294 mg potasyum bulunuyor. Potasyumun en büyük faydalarından birisi kan basıncını dengeliyor olması. Bunun dışında yapılan araştırmalara göre potasyum tüketimi kemik kütlesinin yüksek olmasına da yardımcı oluyor. Yufka Ekmeği içerisinde de bulunan potasyum aynı zamanda böbrek taşlarına da iyi geliyor. Yufka Ekmeği tüketenler yani gerekli miktarda potasyum alanlarda böbrek taşı oranı, potasyumu eksik olanlara göre daha düşüktür. Diğer bir deyişle potasyum börek taşı oluşumunu engelliyor veya geciktiriyor.

Yufka Ekmeği İçerisinde Ne Kadar Protein Var?
Yufka Ekmeği içerisinde Protein bulunuyor. Yufka Ekmeği içerisinde bulunan bu protein aslında canlıların temel yapı taşlarından birisidir. Hayatın devamlılığı için çok çok önemli olan Protein Yufka Ekmeği dışında et, süt, balık ve diğer hayvansal besinlerde bulunuyor. Yufka Ekmeği içerisinde bulunan proteinin fazla alınması da karaciğer yetmezliği gibi hastalıklara neden olabiliyor. Bu sebeple Yufka Ekmeği içerisinde bulunan Protein miktarını günlük dozunu kaçırmadan almamız lazım. Örneğin sporcuların kullandığı protein tozlarının faydası olduğu kadar zararlarının da olabileceği söz konusu. 1 Adet Yufka Ekmeği içerisinde de 14,94 g Protein bulunuyor.

Yufka Ekmeği İçerisinde Ne Kadar Sodyum Var?
Yufka Ekmeği içerisinde Sodyum bulunuyor. Aslında günlük hayatımızda sodyumu en çok tuz ile alıyoruz. Ancak Yufka Ekmeği ile de bir miktar sodyum alıyoruz. Belirtmek gerekirse 1 Adet Yufka Ekmeği içerisinde yaklaşık olarak 1542 mg sodyum bulunuyor. Peki Yufka Ekmeği içerisinde de yer alan sodyum ne işe yarıyor? Sodyum kasların sinir ve fonksiyonlarının etkin çalışmasını sağlıyor. Sinir hücreleri arasındaki elektrokimyasal iletişim sodyum ile oluyor. Ayrıca sodyum, vücuttaki birçok fonksiyonun düzenli olarak çalışmasına yardımcı olur. Siz de Yufka Ekmeği yiyerek sodyum almış olursunuz. (Ahmet Kaplan)

1 Adet Yufka Ekmeği İçindeki Besinler
133,88 Karbonhidrat
14,94 Protein
2,12 Yağ
6,8 Lif
0 Kolesterol
1542 Sodyum
294 Potasyum
56 Kalsiyum